Duygular, insanın içsel haritasıdır; her biri, ruhun bilinmeyen sokaklarına açılan bir kapı gibidir. Bu haritada yol almak, insanın kendini ve başkalarını daha derinden anlamasını sağlar. Duygularınızı tanımak ve ifade etmek, ruhunuzu bu haritada özgürce gezdirir, sizi hem kendinize hem de sevdiklerinize yaklaştırır. Bir ilişki, bu haritanın iki kişi tarafından birlikte keşfedilmesidir. Duyguların doğru ifade edilmesi, bu keşif yolculuğunu aydınlatan bir pusuladır.

Psikolojide yaygın kabul gören birincil duygular arasında korku, öfke, üzüntü, neşe, şaşkınlık ve tiksinme yer alır. Bu temel duygular, daha karmaşık duygusal deneyimlerin ve tepkilerin yapı taşlarını oluşturur. İkincil duygular ise bunların farklı kombinasyonlarında ve farklı yoğunluklardadır. Her bir temel duygu, bireyin hayatta kalmasını, tehlikelerden kaçınmasını, sosyal bağlar kurmasını ve duygusal dengeyi sürdürmesini sağlar.

Duyguları tanımak, bireyin kendisiyle ve çevresiyle olan ilişkisini derinleştirir. Bir duyguyu doğru şekilde ifade edebilmek, o duygunun anlaşıldığı ve saygı gördüğü bir ortam yaratır. Bu, ilişkilerde güven ve yakınlık oluşturur. Örneğin, öfkenin altında yatan korku ya da üzüntüyü fark etmek ve bunu partnerinize uygun bir dille ifade etmek, ilişki çatışmalarını çözmekte kritik bir rol oynar.

Duyguları doğru şekilde ifade etmek için:

1. Duygunuzu Tanımlayın: Hangi duyguyu yaşadığınızı belirleyin. Öfke mi, hayal kırıklığı mı, yoksa korku mu? Bu tanımlama, duygunun kaynağını anlamanızı sağlar.

2. Empati Kurun: Karşı tarafın da duygularını anlamaya çalışın. Bu, duyguların paylaşımı esnasında iki tarafın da kendini güvende hissetmesini sağlar.

3. 'Ben' Dili Kullanın: "Sen beni hep..." gibi suçlayıcı ifadeler yerine, "Ben böyle hissettim çünkü..." gibi kendi duygunuzu ortaya koyan ifadeler kullanın. Duyguların doğru bir şekilde ifade edilmesi, ilişkilerdeki güveni artırır ve çatışmaları azaltır. Özellikle uzun süreli ilişkilerde, bastırılmış ya da yanlış ifade edilmiş duygular, zamanla birikerek büyük çatışmalara yol açabilir. Örneğin, sürekli bastırılan üzüntü, zamanla öfkeye dönüşebilir ve bu, ilişkinin dinamiğini olumsuz etkileyebilir.

Mesela, çiftlerle yaptığımız terapilerde sıkça karşılaştığımız durumlardan biri , partnerlerden birinin sürekli eleştirildiğini hissettiğini ifade etmesidir. Bu duygunun altında aslında değersizlik hissi yatmaktadır. Terapist, bu duygunun farkına varılmasını ve doğru bir şekilde ifade edilmesini sağlar. Partner, "Eleştirildiğimi hissettiğimde, kendimi yetersiz ve değersiz hissediyorum," diyerek duygusunu ifade ettiğinde, karşı taraf bu duygunun farkına varır ve davranışlarını gözden geçirebilir. Bu, çift arasındaki bağı güçlendirir ve ilişkilerinin daha sağlıklı bir şekilde ilerlemesine yardımcı olur.

Duygularınızı tanıyın ve ifade edin; çünkü duygular, bir ilişkinin şiiridir, onu melodik ve anlamlı kılan her bir sözcüktür.

~ Hande Dengim B.